Decydując się na budowę domu większość z nas zwraca uwagę na rodzaj materiałów zapewniających właściwe parametry cieplne. To w głównej mierze od nich zależeć będzie czy nasze rachunki przy eksploatacji domu będą wysokie czy niskie. Wybierając właściwe materiały i zakładając właściwe wykonanie robót, dążymy do postawienia budynku, który będzie jak najmniej energochłonny czy też pozwoli nam na oszczędności z tytułu ilości zużywanej energii. Nieco odmienna sytuacja jest przy zakupie mieszkania. Oczywiście informacje o rodzaju zastosowanych materiałów znajdują się w każdej umowie sprzedaży, jednak nie mamy w zasadzie żadnego wpływu na ich wybór.
Na pomoc nam wyszedł Parlament Europejski i Rada, która tworząc Dyrektywę 2002/91/WE z dnia 16 grudnia 2002 r, stworzyła nakaz sporządzania charakterystyki energetycznej budynku. Dokument ten opisuje wartość energii zużywanej na potrzeby użytkowania budynku, czyli ilość energii niezbędnej do ogrzewania (c.o.), przygotowania ciepłej wody użytkowej (c.w.u.), chłodzenia, wentylacji oraz w przypadku obiektów użyteczności publicznej także oświetlenia. W związku z tym, od dnia 1.stycznia 2009 roku Polska jest zobowiązana do realizacji przepisów znowelizowanej Ustawy Prawo Budowlane nakładającej obowiązek sporządzania certyfikatów energetycznych dla nowych, sprzedawanych lub wynajmowanych budynków. Jest to zaświadczenie, które informuje dokładnie o stanie energetycznym budynku. Jest to świadectwo charakterystyki energetycznej, określające klasę energetyczną budynku, czyli energochłonność przedstawioną jako ilość energii w kWh na 1m2 w roku. Taki dokument mają obowiązek dostarczyć:
- Inwestor -składając zawiadomienie o zakończeniu budowy lub wniosku o udzielnie pozwolenia na użytkowanie
- osoby sprzedające lub wynajmujące mieszkania
Świadectwo energetyczne dołącza się do aktu notarialnego sprzedaży lub przedstawia do wglądu w przypadku najmu. Praktyka pokazuje jednak, że często osoby sprzedające mieszkania wybudowane przed 2009 roku, z różnych względów nie posiadają tego dokumentu. Notariusze tworzą wtedy zapis, ze strona kupująca zrzeka się roszczeń względem sprzedającego z powodu braku takiego certyfikatu. Nie jest to jednak korzystne dla strony kupującej i w świetle prawa można zażądać ponownej oceny stanu energetycznego budynku i przekazania takiego świadectwa.
Istnieją jednak obiekty, które wedle przepisów nie wymagają certyfikatów energetycznych. Do tych wyjątków należą budynki:
- podlegające ochronie na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami;
- używane jako miejsca kultu i do działalności religijnej;
- przeznaczone do użytkowania w czasie nie dłuższym niż 2 lata;
- niemieszkalne, służące gospodarce rolnej;
- przemysłowe i gospodarcze o zapotrzebowaniu na energię nie większym niż 50 kWh/(m2*rok);
- mieszkalne przeznaczone do użytkowania nie dłużej niż 4 miesiące w roku;
- wolnostojące o powierzchni użytkowej poniżej 50 m2.
Wzór certyfikatu przedstawiającego charakterystykę energetyczną budynku określa Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6.11.2008r. w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw ich charakterystyki energetycznej. Świadectwa mogę różnić się między sobą, gdyż w przypadku budynku z lokalami mieszkalnymi stanowiącymi samodzielną całość techniczno-użytkową, sporządza się świadectwo charakterystyki energetycznej tego lokalu mieszkalnego. W sytuacji jednak, gdy mamy do czynienia z budynkiem ze wspólną instalacją grzewczą, taki certyfikat wydaje się tylko dla budynku.
Dokument ten jest ważny przez okres 10 lat. Termin ten ulega skróceniu w przypadku gdy w terminie po 1.stycznia 2009 roku nastąpiła istotna przebudowa lub remont zmieniający charakterystykę energetyczną budynku. W takim przypadku należy ponownie wykonać ocenę stanu energetycznego budynku, a następnie pozyskać świadectwo charakterystyki energetycznej tego obiektu.
