Jaki styropian na ściany fundamentowe?
Dokonując wyboru styropianu na ściany fundamentowe należy mieć na względzie specyfikę pracy tej izolacji cieplnej. Ocieplenie ścian fundamentowych narażone jest na działanie wielu niekorzystnych czynników a w szczególności: parcie gruntu na zasypaną powierzchnię styropianu, działanie wód gruntowych oraz wód opadowych i zaskórnych, występowanie eksploatacyjnych obciążeń mechanicznych tj. uderzenia piłką lub innymi przedmiotami. Widzimy zatem, że styropian na ścianach fundamentowych i w strefie cokołowej budynku jest narażony na uszkodzenia i zawilgocenie. W związku tym zastosowany styropian powinien cechować się niską nasiąkliwością i dużą twardością.
Te właściwości mają styropiany EPS 100 i EPS 200. Wartość liczbowa przy EPS (100 lub 200) oznacza wytrzymałość styropianu na ściskanie przy wartości 100 lub 200 kPa. Styropiany przeznaczone do stosowania na ściany fundamentowe posiadają dodatkowo związki hydrofobowe poprawiające jego odporność na działanie wody. Styropiany EPS przeznaczone go fundamentów mają często kolor niebieski lub pomarańczowy a ich nasiąkliwość nie przekracza 3%. W przypadku występowania stałego zawilgocenia ścian fundamentowych (wysoki poziom wód gruntowych) zalecane jest stosowanie płyt z polistyrenu ekstrudowanego XPS. Materiał ten posiada wytrzymałość na ściskanie od 200-700kPa co znacznie przekracza możliwości styropianu EPS. Dodatkowo XPS cechuje się bardzo niską nasiąkliwością
wody <0,5%.
Kolejnym ważnym czynnikiem, który wpływa na wybór styropianu jest jego odporność na uderzenia mechaniczne. Cokół budynku jest narażony na uderzenia spowodowane np. obiciem piłki, uderzenia butem i inne. Wykonany często na cokole tynk mineralny, który cechuje się duża twardością i odpornością na wilgoć powinien być wykonany na równie twardym podłożu. Tu również nieocenione jest zastosowanie odpowiednio twardego styropianu jakim jest EPS 100-200 lub XPS
Niestety zdarza się, że nieuczciwi wykonawcy/deweloperzy stosują do izolacji ścian fundamentowych styropiany przeznaczone wyłącznie na elewację tj. EPS 70, które w wyniku parcia gruntu ulegają znacznemu sprasowaniu, a ich większa nasiąkliwość powoduje niezapewnienie odpowiedniej izolacyjności cieplnej ściany fundamentowej. Dodatkowo wykonanie tynku mozaikowego na tak miękkim styropianie w dłuższym okresie użytkowania może przyczynić się do jego uszkodzenia w wyniku uderzeń mechanicznych.
Z czego murować ściany?
Z czego murować ściany? To odwieczne pytanie, które zadają sobie inwestorzy. W tym miejscu należy wykazać się zdrowym rozsądkiem i nie ulegać reklamie producentów materiałów budowanych. W przypadku domu jednorodzinnego wszystkie materiały budowlane do wznoszenia ścian mogą z powodzeniem zostać zastosowywane gdyż posiadają one wystarczającą wytrzymałość mechaniczną, są bezpieczne dla naszego zdrowia oraz mają zbliżoną izolacyjność cieplną. W tym miejscu należy usystematyzować pewne podstawowe wiadomości w zakresie fizyki budowli.
Fakt 1 Izolacyjność cieplna ścian zależy w głównej mierze od ilości ocieplenia. Właściwości cieplne styropianu są przeszło 7-krotnie wyższe od ściany murowanej np. z pustaków Porotherm na zaprawę klejową ciepłochronną. Oznacza to, że 1cm styropianu izoluje tak samo dobrze jak 7cm muru na zaprawie ciepłochronnej. W związku z tym nie powinniśmy dać się zwariować, decydując z czego wykonać mury naszego domu. Należy pamiętać o tym, że to ocieplenie ma decydujący wpływ na izolacyjność cieplną ścian a nie to czy zaprawa jest ciepłochronna lub czy dany pustak ma troszkę lepszą izolacyjność cieplną. W naszej opinii to cena za m2 powinna decydować o wyborze materiałów na mur a uzyskane tą drogą oszczędności możemy przeznaczyć na grubsze bądź lepsze ocieplenie. Otrzymanie zadawalającej nas izolacyjności cieplnej powinniśmy powierzyć odpowiednio grubej izolacji cieplnej. Pamiętajmy 1cm styropianu to tyle co 7cm muru, inaczej mówiąc 25cm ściany, którą wybudujemy daje tyle co ok. 3,5cm grubości styropianu…
Fakt 2 Paroprzepuszczalność. Obiegowa opinia głosi, że należy zwracać uwagę na paroprzepuszczalność materiałów stosowanych na ściany murowane. Jak wykazują badania 0,5-3% pary wodnej znajdującej się w pomieszczeniu przechodzi przez przegrodę budowaną(np. ściana), przeważająca część pary zostaje usunięta z pomieszczenia poprzez wentylację. Widać zatem, iż wpływ zastosowanego pustaka na ścianę murowaną ma znikome znaczenie dla przepływu pary wodnej.
Fakt 3 Wytrzymałość. Nośność muru w budynkach jednorodzinnych jest na ogół spełniona z wielokrotnym "zapasem". Wynika to z faktu, iż stosowane materiały do budowy domów, przeznaczone są również do budowy budynków wielorodzinnych 4-5 piętrowych. Nasze ściany mają zawsze ten "zapas" 3-4 pięter, a przecież ściany bloków też mają swój „zapas” nośności… Dlatego kryterium nośności nie powinno być w przypadku budynków jednorodzinnych szczególnie brane pod uwagę. W tym przypadku stosowanie bardzo wytrzymałych materiałów np. silikatów może wręcz utrudniać dalsze prace instalatorom, którzy napotkają trudności w wykuwaniu bruzd w ścianach. Dlatego najpraktyczniejszymi materiałami zapewne okażą się bloczki gazobetownowe (siporex, suporex) oraz pustaki ceramiczne.
Styropian czy wełna mineralana?
Kilka lat temu odpowiedź nie wydawała się taka oczywista. Wełna i styropian miała swoich zwolenników i przeciwników. Dziś sprawa wydaje się jednak bardziej oczywista. Pewne atuty wełny tj. paroprzepuszczalność i niepalność przestały deklasować styropian. Poniżej przedstawiamy zestawienie zalet i wad wełny mineralnej i styropianu.
| Rodzaj materiału | Palność | Izolacyjność | Paroprzepuszczalność | Cena | Wykonanie elewacji | Zawilgocenie |
| Styropian | Samogasnący | Bardzo dobra | Słaba(nie ma to znaczenia) | Optymalna | Łatwe | Niepodatne |
| Wełna mineralna | Niepalny | Dobra | Dobra | Wysoka | Utrudnione | Podatne |
Obecnie wełna mineralna i styropian wzajemnie się uzupełniają. Wełna stosowana jest w budownictwie jednorodzinnym do ocieplenia poddaszy-między krokwiami, zaś styropian do ocieplenia ścian zewnętrznych i podłóg. Nowym graczem od kilku lat staje się pianka poliuretanowa, którą stosuje się min. do ocieplania poddaszy poprzez natryskiwanie.
Jaki tynk na elewację?
Aktualnie stosowane są tynki w systemie BSO (Bezspoinowy System Ocieplenia). System ten cechuje się wykonaniem tynków cienkowarstwowych (1-3mm) na styropianie lub na wełnie mineralnej. Tynki te możemy podzielić w zależności od użytego materiału na:
-tynki mineralne (malowane)
-tynki akrylowe
-tynki silikatowe
-tynki silikonowe
-tynki siloksanowe
Wymienione tynki cechują się różnymi właściwościami oraz ceną. Tynki mineralne należą do najtańszej grupy tynków. Wykonuje się je w formie baranka lub kornika a ich powierzchnia zostaje na koniec pomalowana. Wybór odpowiedniej farby wpływa zasadniczo na trwałość elewacji. Jeśli zdecydujemy się na tynk mineralny, który jak wspomnieliśmy jest najtańszym tynkiem, nie powinniśmy oszczędzać na farbie. W tym miejscu polecamy zastosować farby silikonowe lub silikatowe, które cechują się bardzo dobrą przepuszczalnością pary wodnej oraz odpornością farby na czynniki biologiczne tj. algi i grzyby. Ponadto farby te mają doskonałe właściwości „samoczyszczące” co zapewnia dłuższe utrzymanie elewacji w czystości.
W strefie cokołowej budynku wskazane jest stosowanie materiałów nienasiąkliwych i łatwo zmywalnych takich jak okładzina z płytek klinkierowych, płyt kamiennych lub tynków mozaikowych. Te ostanie cechują się dużą odpornością na działanie wody, są elastyczne i wytrzymałe na uderzenia mechaniczne. Tynki mozaikowe dostępne są w kilkunastu kolorach, z widocznymi ziarnami kruszywa, produkowane są jako gotowe masy, których spoiwem jest żywica akrylowa.
Tynki akrylowe, produkowane są jako gotowe masy w palecie kilkudziesięciu kolorów. Niestety nie polecamy stosowania tynków akrylowych, gdyż są one słabo paroprzepuszczalne, podatne na zabrudzenia, porost grzybów i alg. Ponadto po kilku latach ulegają często znacznemu wypłowieniu kolorów.
Tynki silikonowe i silikatowe. Produkowane obecnie ww. tynki cechuję się bardzo dobrą paroprzepuszczalnością, trwałością, odpornością na zabrudzenia, odpornością kolorów na promieniowanie UV i starzenie. Jednakże posiadanie tych wszystkich cech wiąże się ze znaczną ceną ww. tynków. Ponadto pewnym minusem jest ograniczona paleta kolorów.
Jakie tynki wewnętrzne?
W przypadku tynków wewnętrznych mamy do wyboru dwa rodzaje tynków, tynki cementowo-wapienne oraz tynki gipsowe. Oba rodzaje tynków posiadają swoje wady i zalety.
Tynki cementowo-wapienne cechują się dużą wytrzymałością w porównaniu z tynkami gipsowymi, dlatego polecamy ich stosowanie szczególnie w miejscach narażonych na uderzenia eksploatacyjne. Do najbardziej narażonych miejsc w budynku należą: garaż, kotłownia, spiżarnia, piwnica, łazienki i korytarze. Pozostałe pomieszczenia oraz w głównej mierze sufity zalecamy tynkować tynkami gipsowymi. Należy w tym miejscu nadmienić, iż bezwzględnie należy zagruntować podłoże pod tynki gipsowe, a także wykonać obrzutkę tzw. „szpryc” pod tynki cementowo-wapienne. Ponadto należy zwrócić uwagę, że grubość tynków powinna wynosić minimum 1,5cm szczególnie nad przewodami elektrycznymi. Nie zapewnienie tej grubości skutkuje późniejszym pękaniem tynku w miejscu prowadzenia przewodów elektrycznych.
| Rodzaj tynku | Zalety | Wady |
| Tynk cementowo-wapienny | Duża odporność na udrzenia-twardość, szybkie wysychanie tynku, odpornosć na zawilgocenie | Wyższa cena od tynków gipsowych około10-20% |
| Tynk gipsowy | Duża gładkość, niższa cena od tynków cementowo-wapiennych | Mała odporność mechaniczna na uderzenia i zawilgocenie, długi czas schnięcia tynku |
Z czego posadzki?
Posadzki w budynkach mieszkalnych możemy wykonywać jako cementowe lub anhydrytowe. Każda z posadzek ma swoich zwolenników i przeciwników. Lobby posadzek anhydrytowych mocno namawia do stosowania jastrychów anhydrytowych, wykazując sporo ich zalet. W naszej opinii obie posadzki, z punktu widzenia przyszłego użytkowania są w zasadzie jednakowe.
Zalety posadzek cementowych:
-niższa cena od posadzek anhydrytowych
-łatwość kształtowania spadków powierzchni posadzki (garaże, tarasy)
Wady posadzek cementowych:
-konieczność wzmacniania siatkami stalowymi, włóknami
-gęstsze dylatowanie większych powierzchni
Zalety posadzek anhydrytowych
-większe powierzchnie niedylatowane
Wady posadzek anhydrytowych
-cena
-możliwość stosowania wyłącznie wewnątrz pomieszczeń (brak odporności na zawilgocenie)
Czas wykonania obu posadzek jest w zasadzie jednakowy, ich wytrzymałość nie ma dla użytkownika większego znaczenia, gdyż dla obu jest wystarczająca. Jakość wykonania (poziomowość) obu posadzek w zasadzie jest jednakowa i jest wyłącznie związana z jakością pracy ekipy wykonującej posadzkę.
Argumentem przedstawianym przez producentów posadzek anhydrytowych jest wyższość anhydrytu nad posadzką cementową, w przypadku ogrzewania podłogowego. W naszej opinii nie ma wyraźnych różnic w trakcie eksploatacji obu posadzek. Każda dobrze wykonana posadzka gwarantuje prawidłowe jej funkcjonowanie.
Prawidłowo wykonany balkon
Prawidłowo zaprojektowane i wykonane warstwy balkonu dają nam gwarancję, iż posłuży on nam na długie lata. Na początek należy sobie odpowiedzieć na pytanie: co wywołuje zniszczenie posadzki balkonu? Do podstawowych przyczyn zniszczenia posadzki balonu należy głównie woda. W okresie zimowym woda odpadowa wielokrotnie zamarzając i odmarzając(często raz na dobę w marcu) powoduje duże naprężenia w posadzce balkonowej, które przy źle zaprojektowanych lub wykonanych warstwach podoją rozsadzanie powierzchni balkonu. Analogiczna sytuacja ma miejsce na naszych drogach, które w tym okresie ulegają znacznemu zniszczeniu. W związku z powyższym należy zadbać o to by wszystkie elementy balkonu zostały wykonane prawidłowo, gdyż nie spełnienie któregokolwiek z warunków powoduje powstanie uszkodzeń we wcześniejszej lub późniejszej fazie użytkowania balkonu. Do podstawowych powodów odpowiedzialnych za zniszczenie posadzki balkonu ma wpływ kilka czynników:
1) Zbyt niska mrozoodporność płytek balkonowych
2) Zbyt niska wytrzymałość zaprawy do płytek lub zaprawy fugującej
3) Źle wykonane odwodnienie balkonu
4) Brak lub źle wykonana izolacja przeciwwilgociowa
5) Brak dylatacji
Płytki stanowią pierwszą barierę dla wody opadowej w związku z tym powinny cechować się możliwie niską nasiąkliwością-na poziomie <3%. Im niższa nasiąkliwość tym większa pewność, iż zastosowane na balkonie płytki nie ulegną zniszczeniu w wyniku działania wody. Generalnie najbardziej odpornymi płytkami na działanie wody są płytki gresowe o nasiąkliwości <0,5%.
Kolejnym ważnym elementem „systemu” jest zaprawa klejowa do płytek. Nawet najlepsze płytki gdy zostaną przyklejone na słabą zaprawę z czasem ulegną odspojeniu. Dlatego wybierając zaprawę do płytek balkonowych powinniśmy kierować się przyczepnością elastycznością zaprawy klejowej. Dlatego do przy przyklejenia płytek balkonowych należy wybierać kleje o maksymalnej przyczepności i elastyczności oznaczone na warku symbolem C2 i S2
Ostatnim bardzo ważnym czynnikiem mającym wpływ na odporność balkonu ma działanie czynników atmosferycznych jest izolacja przeciwwilgociowa. Tu również dobrze uświadomić sobie jej znaczenie, Izolacja pozioma wykonywana jest na warstwie betonu spadkowego i pełni następującą funkcję:
- zabezpiecza pomieszczenia stykające sią z balkonem przed wodą opadową
- zabezpiecza beton przed wodą, która przesiąknie przez płytki i klej
Pewna część wody opadowej może przedostać się przez fugę oraz klej do warstwy betonu spadkowego. Beton ten wykonywany często na budowie ma wytrzymałości zaprawy M12, gdyż wykonywany jest nie rzadko tylko z piasku(0-4mm) i cementu. Dlatego jego wytrzymałość na ściskanie a co za tym idzie i jego mrozoodporność nie jest zbyt wysoka. W związku z powyższym konieczne jest zabezpieczenie warstwy betonu izolacją przeciwwilgociową, która zabezpieczy go przed ewentualną wodą oraz umożliwi przyklejenie do jej powierzchni płytek. Właściwym rozwiązaniem jest zastosowanie szlamów izolacyjnych, które cechują się bardzo dobrą wodoszczelnością, a ponadto mają bardzo dużą elastyczność i przyczepność do podłoża.
